Thanh niên trong “Kỷ nguyên mới – Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”: Bài 1: Rèn luyện bản lĩnh chính trị cho thanh niên

Hằng năm, Thành đoàn Cần Thơ đều tổ chức Tháng Thanh niên với nhiều hoạt động đền ơn đáp nghĩa, giáo dục truyền thống cho đoàn viên, thanh niên. Ảnh: Tú Anh.

Trên cơ sở những lý luận cơ bản, bài viết tập trung phân tích từ thực tiễn công tác Đoàn đồng hành cùng thanh niên trong hành trình định hướng và rèn luyện bản lĩnh chính trị cho thanh niên hiện nay. Từ đó, rút ra bài học giúp công tác Đoàn ngày càng hoàn thiện hơn, cũng như khẳng định đúng vị trí “là cánh tay nối dài của Đảng”, giúp thanh niên không chỉ “tăng cường sức đề kháng”, “miễn dịch” mà còn tạo tiền đề phát huy bản lĩnh chính trị để tự tin tiến bước, lập thân, lập nghiệp, để bước vào kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Thực tiễn của công tác Đoàn thanh niên thực hiện rèn luyện bản lĩnh chính trị dành cho thanh niên

Thế giới hiện đang trải qua một giai đoạn biến đổi sâu sắc với tốc độ thay đổi nhanh chóng trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị và công nghệ. Trong bối cảnh đó, Việt Nam cũng đang trên con đường phát triển mạnh mẽ, đồng thời đẩy mạnh quá trình hội nhập quốc tế toàn diện. Điều này mở ra nhiều cơ hội to lớn nhưng đồng thời cũng đặt ra nhiều thách thức cần được giải quyết.

Cơ sở lý luận của “Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam” là sự kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi mới của Đảng; kiên định các nguyên tắc xây dựng Đảng để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc. Để chuẩn bị đầy đủ cả về nhân lực và hành trang, con người và công cụ cho chặng đường dài phía trước, từ lâu công tác chăm lo giáo dục, bồi dưỡng bản lĩnh chính trị cho thanh niên - thế hệ “rường cột của nước nhà”, “chủ nhân tương lai của đất nước” được đặt ra là nhiệm vụ vừa cơ bản, vừa cấp bách và không nằm ngoài những việc làm cần thiết của toàn Đảng, toàn dân ta. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng nhấn mạnh: “Tăng cường giáo dục thế hệ trẻ về lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa, nâng cao lòng yêu nước, tự hào dân tộc, nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão, khát vọng vươn lên; nêu cao tinh thần trách nhiệm đối với đất nước, với xã hội”¹. Bên cạnh sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế và việc thúc đẩy quá trình hội nhập quốc tế, những hệ lụy từ mặt trái của kinh tế thị trường cũng như các yếu tố văn hóa ngoại lai và tư tưởng tiêu cực đã ngày càng trở thành những vấn đề khách quan đáng lo ngại. Quá trình phát triển bản lĩnh chính trị cho thanh niên đầy thử thách và đặt trên vai Đoàn Thanh niên với vai trò tập hợp trong công tác thanh niên sẽ là tổ chức tiên phong, nơi nuôi dưỡng, phát huy mang tính chất “đồng hành” trong quá trình trực tiếp hỗ trợ, luôn đồng hành sát sao, hướng dẫn song song với sự phát triển của thanh niên. Việc vận dụng nguồn cơ sở lý luận đúng đắn và với tính khoa học trong tổ chức, trong cách làm, các hoạt động của Đoàn Thanh niên mà nổi bật trên hết là công tác phát triển bản lĩnh chính trị cho sinh viên, góp phần khẳng định hơn nữa vai trò then chốt xây và chống tình trạng “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị”². Thông qua các phong trào hành động cách mạng, góp phần giáo dục lý tưởng sống cho thế hệ trẻ. Trong ảnh: Lãnh đạo UBND thành phố và các sở, ngành cùng tuổi trẻ thành phố Cần Thơ ra mắt công trình "Đường cờ Tổ quốc" tại xã Tân Thới, huyện Phong Điền, vào đầu tháng 3/2025. Ảnh: Tú Anh.

Những nội dung cơ bản trong “Kỷ nguyên mới – Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”

Trong nhiều bài phát biểu gần đây tại các hội nghị, diễn đàn quan trọng, nhiều lần Tổng Bí thư Tô Lâm nhắc đến việc Việt Nam đang chuẩn bị bước vào một giai đoạn phát triển mới, một “Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Vào ngày 13/8/2024, trong bài phát biểu tại Cuộc họp thường trực Tiểu ban Văn kiện Đại hội XIV của Đảng, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, Đại hội XIV của Đảng diễn ra trong bối cảnh thế giới trong thời kỳ thay đổi mang tính thời đại; thời cơ, thuận lợi đi liền với nguy cơ, thách thức. Với thế và lực đã tích luỹ được sau 40 năm đổi mới, với sự đồng lòng, chung sức của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, với những thời cơ, thuận lợi mới, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, Việt Nam hội tụ đủ những điều kiện cần thiết để chuẩn bị bước vào một giai đoạn phát triển mới. Do đó “cần thống nhất nhận thức về khởi điểm lịch sử mới, kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, từ đó có những đổi mới mạnh mẽ hơn nữa về hình thức và nội dung các văn kiện”³.

Ngày 20/9/2024, phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 10 khóa XIII, khi nói về công tác chuẩn bị nội dung dự thảo các văn kiện, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định sự thống nhất của Trung ương khi đánh giá về thế và lực của đất nước sau 40 năm đổi mới: “Với thế và lực đã tích lũy được sau 40 năm đổi mới, với sự đồng lòng, chung sức của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, với những thời cơ, thuận lợi mới, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, chúng ta đã hội tụ đủ những điều kiện cần thiết và văn kiện Đại hội XIV phải đề ra được định hướng chiến lược, nhiệm vụ, giải pháp quan trọng để giải phóng toàn bộ sức sản xuất, phát huy tối đa nội lực, tranh thủ ngoại lực, lấy nguồn lực nội sinh, nguồn lực con người là nền tảng, khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo là đột phá để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam”⁴.

Và ngày 21/10/2024, phát biểu tại Phiên khai mạc Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định:“Thế giới đang trong thời kỳ thay đổi có tính thời đại, đất nước đang đứng trước cánh cửa lịch sử để bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Từ đó, Tổng Bí thư đã yêu cầu Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội phát huy tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, đổi mới, bứt phá hoàn thành xuất sắc trọng trách của mình, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đoàn kết phấn đấu, sớm xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, sánh vai với các cường quốc năm châu như tâm nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và ước vọng của toàn dân tộc.

Kỷ nguyên, trong mạch nguồn của lịch sử, biểu trưng cho sự chuyển động mạnh mẽ, quyết liệt, một tinh thần tích cực dựa trên nỗ lực bền bỉ nhằm mục tiêu vượt qua thách thức và hạn chế cố hữu để hiện thực hóa khát vọng. Trong dòng chảy lịch sử của dân tộc Việt Nam, có thể gọi giai đoạn hiện nay là một kỷ nguyên của sự phát triển mạnh mẽ và phồn vinh toàn diện dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Đây là kỷ nguyên phấn đấu để xây dựng một quốc gia xã hội chủ nghĩa bền vững, nơi mọi tầng lớp Nhân dân sống trong xã hội sống ấm no, hạnh phúc. Tầm nhìn chiến lược nhất quán và thống nhất với lý tưởng của toàn Đảng, toàn dân là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, là vừa xây dựng, vừa bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa do Nhân dân làm chủ, là dốc hết sức lực của toàn thể Nhân dân nói chung, thanh niên nói riêng để đưa đất nước tiến lên, phát triển về mọi mặt song hành với công bằng xã hội, đồng bộ thực hiện và sớm hoàn thành mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh”.

Với những cơ sở định vị mục tiêu đưa đất nước bước vào thời kì đổi mới, Tổng Bí thư Tô Lâm cũng đã nêu ra 7 định hướng chiến lược: “Về cải tiến phương thức lãnh đạo của Đảng; về tăng cường tính đảng trong xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân; về tinh gọn tổ chức bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả; về chuyển đổi số; về chống lãng phí; về cán bộ; về kinh tế”⁵.

Như vậy, thông điệp về “Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” được hiểu như một giai đoạn phát triển mới của đất nước, được xây dựng trên nền tảng những điều kiện và tiền đề thiết yếu đã được tích lũy. Đồng thời, giai đoạn này còn được hun đúc bởi ý chí, quyết tâm mạnh mẽ cùng khát vọng chung của toàn dân tộc nhằm hướng tới một Việt Nam hùng cường, văn minh và hạnh phúc.

Khoa Khoa học Chính trị, Trường Đại học Cần Thơ

--------------------------------
[1] Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng: Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, 2021, Hà Nội, tr.168.
2 Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhắc đến trong bài phát biểu quan trọng tại Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh lần thứ XI, ngày 11/12/2017.
3 Phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tại cuộc họp Thường trực Tiểu ban Văn kiện Đại hội XIV, Báo Điện tử Chính phủ, ngày 14/8/2024.
4 Phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 10 khoá XIII của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm, Báo Điện tử Chính phủ, ngày 20/9/2024.
5 Tô Lâm: Một số nội dung cơ bản về kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; những định hướng chiến lược đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Đăng trên Tạp chí Cộng sản, ngày 01/11/2024.