Tiếp tục phát huy giá trị đạo đức, văn hóa và nguồn lực tôn giáo trong xây dựng đời sống văn hóa

Trong thực hiện cuộc vận động học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh nhiều tập thể, cá nhân các tôn giáo được biểu dương, khen thưởng. Ảnh: PV.

Chú trọng việc phát huy các giá trị đạo đức, văn hóa và nguồn lực tôn giáo
 

Thành phố Cần Thơ hiện có 13 tôn giáo, với 27 tổ chức tôn giáo được Nhà nước công nhận và cấp đăng ký hoạt động; 289 cơ sở thờ tự, 76 trụ sở hành chính đạo, 30 cơ sở tôn giáo hợp pháp khác, 563 chức sắc, 2.023 chức việc, 499.027 tín đồ các tôn giáo, chiếm tỷ lệ 40% dân số. Ngoài ra, thành phố còn có 80 cơ sở tín ngưỡng, cơ sở đào tạo chức sắc tôn giáo, như: Đại Chủng viện Thánh Quý; Học viện Phật giáo Nam tông Khmer; Trường Cao đẳng Phật học…[1] Thời gian qua, cấp ủy đảng, chính quyền địa phương các cấp luôn tôn trọng, tạo điều kiện để các tôn giáo hoạt động đúng quy định pháp luật, bảo đảm nhu cầu chính đáng về tín ngưỡng tôn giáo và phát huy những giá trị đạo đức, văn hóa tốt đẹp của mỗi tôn giáo. Đồng thời, tăng cường vận động, đoàn kết, tập hợp các tổ chức tôn giáo, chức sắc, chức việc, vận động tín đồ thực hiện phương châm sống “tốt đời, đẹp đạo”, giữ gìn và phát huy các giá trị đạo đức tốt đẹp của tôn giáo, đóng góp tích cực vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
 

Các cấp ủy đảng, chính quyền thành phố luôn quan tâm, chỉ đạo các địa phương tạo điều kiện thuận lợi cho các tôn giáo xây dựng, sửa chữa, nâng cấp trùng tu các cơ sở thờ tự ngày càng khang trang, sạch đẹp, góp phần bảo tồn các cấu trúc mang đậm dấu ấn riêng của từng tôn giáo, duy trì bản sắc văn hóa dân tộc; chuyển tải các giá trị văn hóa trong quá trình giao lưu giữa các tôn giáo, quốc gia, dân tộc. Đến nay, thành phố có 22 di tích được công nhận di tích lịch sử, văn hóa, trong đó có 10 cơ sở là đình, chùa (Thiền viện Trúc lâm Phương Nam ở huyện Phong Điền; Nhà thờ Chánh tòa, Chùa Phật học, Chùa Pitu-KhôSa-Răngsây, Chùa Munirăngsây tại quận Ninh Kiều; Nam Nhã Phật đường tọa lạc tại quận Bình Thủy… ).

 

Thành phố luôn tích cực thực hiện công tác vận động chức sắc, chức việc trong tuyên truyền, vận động tín đồ các tôn giáo giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, củng cố tinh thần đoàn kết, phát huy giá trị văn hóa tốt đẹp của tôn giáo, từ đó hình thành các phong trào, như: “Xây dựng xứ, họ đạo bình yên”, “Phật tử hiếu nghĩa”, mô hình xứ đạo 3 không (Không tội phạm, không ma túy, không mại dâm), 5 không (Không tội phạm, không ma túy, không mại dâm, không xảy ra tai nạn giao thông nghiêm trọng, không xảy ra chất nổ nghiêm trọng), 7 không (Không tội phạm, không ma túy, không mại dâm, không còn gia đình sinh con thứ 3, không trẻ em thất học, không còn hộ nghèo, không tai nạn giao thông)…

Hằng năm, thành phố luôn kịp thời thăm hỏi, chúc mừng, động viên các tổ chức, chức sắc, chức việc, tín đồ các tôn giáo trên địa bàn, tặng quà cho hộ dân tộc nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách và người có uy tín là đồng bào tôn giáo, dân tộc thiểu số. Riêng năm 2023, Thành ủy, Ủy ban nhân dân, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, chính quyền địa phương đã tổ chức các đoàn thăm hỏi, tặng quà, chúc mừng các tổ chức, chức sắc, chức việc tôn giáo nhân dịp Tết Nguyên đán Quý Mão, các ngày lễ trọng của tôn giáo, dân tộc với 2.686 phần quà, trị giá gần 1,4 tỷ đồng; thăm, chúc mừng các tôn giáo, tặng quà cho hộ dân tộc nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách và người có uy tín là đồng bào dân tộc thiểu số nhân dịp Tết Chôl-Chnăm-Thmây với 2.764 phần quà tổng trị giá hơn 1,2 tỷ đồng; tổ chức Tết Quân Dân với chủ đề “Quân Dân Cần Thơ mừng Chôl-Chnăm Thmây năm 2023” với tổng kinh phí trên 4 tỷ đồng từ nguồn vận động xã hội hóa... [2].

 

Bên cạnh đó, thành phố thường xuyên lồng ghép tổ chức các hoạt động văn hóa - nghệ thuật, thể thao và phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, giúp đồng bào dân tộc, tôn giáo từng bước nâng cao nhận thức về việc bảo tồn, phát huy giá trị truyền thống văn hóa đặc trưng của của dân tộc. Quan tâm tạo điều kiện, hỗ trợ khôi phục và duy trì các loại hình văn hóa truyền thống, điển hình của các dân tộc, tôn giáo trên địa bàn, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào dân tộc, tôn giáo, loại bỏ các hủ tục lạc hậu, bài trừ tệ nạn xã hội và mê tín dị đoan, đẩy lùi sự du nhập của văn hóa ngoại lai, độc hại, lợi dụng văn hóa, nghệ thuật để chia rẽ đoàn kết giữa các dân tộc.
 

Nhất quán quan điểm “Vận động, đoàn kết, tập hợp các tổ chức tôn giáo, chức sắc, tín đồ sống tốt đời, đẹp đạo, đóng góp tích cực cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”[3] và định hướng “Phát huy các nhân tố tích cực, nhân văn trong các tôn giáo, tín ngưỡng. Phê phán và ngăn chặn các biểu hiện tiêu cực, mê tín, dị đoan”[4], thành phố đã quan tâm, chỉ đạo các cấp ủy, chính quyền, địa phương, đơn vị thực hiện và xem đây là một trong những nội dung quan trọng trong công tác vận động quần chúng nhằm củng cố, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết dân tộc, giữ vững về an ninh chính trị để phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là công tác xây dựng lực lượng cơ sở nòng cốt trong hội viên, đoàn viên, thanh niên, đảng viên có đạo thực hiện tốt nhiệm vụ, phát huy vai trò gương mẫu, tích cực tuyên truyền, vận động trong quần chúng, tín đồ, chức sắc các tôn giáo. Qua đó, các tổ chức tôn giáo được công nhận trên địa bàn thành phố đã phát huy hiệu quả trong việc vận động, đoàn kết chức sắc, chức việc, nhà tu hành và tín đồ thực hiện tốt phương châm sống “tốt đời, đẹp đạo”, chấp hành tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tích cực giữ gìn an ninh trật tự, phòng, chống các loại tội phạm, tham gia các phong trào xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương, bằng nhiều hình thức thiết thực, như: nuôi và chăm sóc bệnh nhân tâm thần; người già neo đơn, người khuyết tật, trẻ em mồ côi, trẻ em cơ nhỡ, trẻ em lang thang; chăm sóc, nuôi dưỡng người nhiễm HIV/AIDS; tham gia các hoạt động thiện nguyện[5]. Từ năm 2018 đến nay, các tổ chức tôn giáo đã tích tham gia công tác an sinh xã hội, từ thiện nhân đạo với nhiều hoạt động, như tổ chức thăm, tặng quà cho các hộ nghèo tại địa bàn khu dân cư, hốt thuốc nam, châm cứu, cấp thuốc miễn phí cho người nghèo, xe từ thiện “0 đồng”, làm đường giao thông, tổ chức cơm, cháo, nước sôi, bữa ăn từ thiện, hỗ trợ quà nhân dịp lễ tết..., với tổng số tiền trên 538 tỷ đồng[6], đóng góp tích cực vào công tác an sinh xã hội của thành phố; đồng thời, góp phần giữ gìn, phát huy các giá trị tốt đẹp của tôn giáo trong xây dựng đời sống văn hóa hiện nay.

 

Nhiều cách làm hay, mô hình tiêu biểu mang tính lan tỏa
 

Hưởng ứng phong trào thi đua “Dân vận khéo” do Ban Dân vận Trung ương (cũ) phát động, Ban Thường vụ Thành ủy Cần Thơ đã chỉ đạo các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội quán triệt, phổ biến, tuyên truyền đến cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và Nhân dân, tập trung chỉ đạo xây dựng những mô hình, điển hình “Dân vận khéo” gắn với nhiệm vụ trọng tâm của thành phố. Qua đó, trên địa bàn ngày càng xuất hiện nhiều cách làm hay, mô hình tiêu biểu mang tính lan tỏa, như “Cổng rào an ninh trật tự”, “Tuyến đường an toàn về an ninh trật tự”, hưởng ứng Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; xây dựng cơ sở thờ tự văn hóa, văn minh; tích cực tham gia Cuộc vận động “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu… Bên cạnh đó, các chức sắc, chức việc tôn giáo còn tích cực cụ thể hóa các phương châm, đường hướng hành đạo thành hành động thực tiễn trong xây dựng đạo và đời; nhiều chức sắc tôn giáo đã gương mẫu, định hướng hoạt động của tổ chức, tín đồ, đồng hành với dân tộc; phối hợp với địa phương thực hiện tốt công tác phòng, chống tội phạm, ma túy và các tệ nạn xã hội..., tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước góp phần xây dựng và phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội của địa phương. Riêng năm 2023, thành phố đã có 52 mô hình “Dân vận khéo” có liên quan đến việc phát huy giá trị đạo đức, văn hóa và nguồn lực tôn giáo[7]. Đây chính là những nền tảng quan trọng nhằm phát huy giá trị đạo đức, văn hóa và nguồn lực của các tôn giáo, nhất là hoạt động đạo sự gắn với công tác an sinh xã hội, từ thiện, chăm lo, giúp đỡ tín đồ tôn giáo và người nghèo trong cộng đồng dân cư, cho sự phát triển chung của thành phố trong nhiều năm qua. Tiêu biểu: 
 

Ở huyện Vĩnh Thạnh có các mô hình: Vận động đồng bào xứ đạo thực hiện mô hình “5 không” và “Vận động bà con giáo dân tham gia đóng góp xây dựng đường giao thông nông thôn”. Các mô hình này bước đầu cho thấy, việc gì xuất phát từ lợi ích của Nhân dân, phù hợp với từng địa bàn dân cư, biết vận động các tôn giáo, dân tộc đồng hành cùng chính quyền địa phương với phương châm “Kính chúa yêu nước”, sống “Tốt đời, đẹp đạo”, gắn với thực hiện mô hình “Dân vận khéo” sẽ đạt hiệu quả rất cao. Điển hình, ở Xã Thạnh An chú trọng việc tổ chức họp dân (bà con giáo dân) công bố các quyết định thành lập mô hình, ban vận động; đồng thời triển khai kế hoạch thực hiện mô hình “Dân vận khéo”, phát huy dân chủ trong thảo luận, bàn bạc, đề đạt ý kiến, cách làm của Giáo xứ và bà con giáo dân tại địa bàn ấp. Sau khi trao đổi thảo luận dân chủ và đi đến thống nhất nội dung kế hoạch, ban vận động hoàn chỉnh kế hoạch, tiến hành triển khai, tuyên tuyền, vận động giáo xứ, bà con giáo dân, các nguồn lực trong và ngoài địa phương để được ủng hộ, đóng góp kinh phí, hiến đất, di dời vật kiến trúc, hoa kiểng và ngày công lao động thực hiện hiệu quả mô hình “Vận động bà con giáo dân tham gia đóng góp xây dựng đường giao thông nông thôn”.
 

Tại quận Thốt Nốt, cùng với phương châm “Sống tốt đời, đẹp đạo”, “Chia sẻ yêu thương” và đồng hành cùng địa phương, nhiều mô hình đã mang lại hiệu quả thiết thực cho các cộng đồng dân cư trên địa bàn quận và nhiều địa phương khác, như mô hình “Hỗ trợ khung sườn nhà tiền chế cho hộ nghèo, hộ khó khăn” ở Giáo sứ Bò Ót, đây là mô hình không chỉ hoạt động trên địa bàn quận Thốt Nốt, mà còn mở rộng ra các tỉnh thành xung quanh như tỉnh Kiên Giang, Cà Mau, An Giang và Đồng Tháp. Hiện đội có 7 người, ban đầu (năm 2010) đội hỗ trợ mỗi gia đình 10 triệu/căn nhà xây dựng khung bằng gỗ và mái tol, đến năm 2018 đội hỗ trợ mỗi căn nhà 20 triệu/căn xây dựng bằng khung thép, mái tol, tổng cộng hơn 10 năm qua đội đã hỗ trợ trên 2.000 bộ khung sườn nhà với tổng trị giá trên 30 tỷ đồng...

Các hoạt động trong tôn giáo được phát huy giá trị đạo đức, văn hóa góp phần xây dựng đời sống văn hóa. Ảnh: Đỗ Trung.

Tiếp tục phát huy giá trị đạo đức, văn hóa và nguồn lực tôn giáo trong xây dựng đời sống văn hóa

Để khơi dậy và phát huy giá trị đạo đức, văn hóa và nguồn lực tôn giáo gắn với nội dung “Quan tâm chỉ đạo thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào dân tộc, tôn giáo; phát huy tốt vai trò của lực lượng cốt cán, nòng cốt trong tôn giáo; giải quyết kịp thời những vấn đề tồn đọng, phát sinh về tôn giáo”[8] mà Đại hội Đảng bộ thành phố Cần Thơ lần thứ XIV nhiệm kỳ 2020 - 2025 nêu ra, xin gợi ý một số  một số giải pháp cần tiếp tục thực hiện sau:

Một là, tổ chức nhân rộng các điển hình tiên tiến, các mô hình “Dân vận khéo” tiêu biểu, hiệu quả ra các địa bàn dân cư, đặc biệt, là phát huy các mô hình do đồng bào các dân tộc, tín đồ tôn giáo trên địa bàn thành phố đã và đang triển khai có hiệu quả; từ đó, có hình thức hỗ trợ về mặt chủ trương, thường xuyên khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong triển khai thực hiện, nhằm góp phần phát huy hơn nữa giá trị đạo đức, văn hóa, cũng như nguồn lực tôn giáo trong xây dựng đời sống văn hóa trên địa bàn thành phố Cần Thơ.
 

Hai là, thực hiện tốt công tác vận động, tranh thủ chức sắc, chức việc, nhà tu hành, người có uy tín trong các tôn giáo. Bên cạnh đó, phát huy vai trò của lực lượng cốt cán trong các tôn giáo, người đứng đầu các tổ chức tôn giáo và chức sắc, chức việc, nhà tu hành có tâm huyết, tiêu biểu trong vận động, thu hút tín đồ và Nhân dân tích cực tham gia phát huy giá trị đạo đức, văn hóa và nguồn lực tôn giáo trong xây dựng đời sống văn hóa; tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, các phong trào phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội của địa phương.

 

Ba là, nâng cao chất lượng hoạt động của các phương tiện thông tin đại chúng để kịp thời cung cấp các thông tin chính thống về tình hình kinh tế - xã hội và các vấn đề được dư luận xã hội quan tâm, phản bác, vạch trần luận điệu xuyên tạc, âm mưu, ý đồ thâm độc của các thế lực thù địch và phần tử xấu chống phá Đảng, Nhà nước; kịp thời biểu dương các tấm gương điển hình tiêu biểu tích cực tham gia các phong trào xây dựng và bảo vệ Tổ quốc tại địa phương trong đồng bào các tôn giáo.
 

Bốn là, thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ về chính trị, chuyên môn nghiệp vụ; xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác tôn giáo các cấp bảo đảm cả về số lượng và chất lượng, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới; tạo nguồn phát triển đảng viên là người có đạo, xây dựng lực lượng cốt cán trong các tôn giáo; phát huy vai trò chức sắc, chức việc, nhà tu hành tham gia góp ý xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch vững mạnh.

Ngọc Quy
 

---

[1] [2] [6] [7]  Báo cáo số 473-BC/TU, ngày 15-12-2023, của Ban Thường vụ Thành ủy Cần Thơ, về “Công tác dân vận trong phát huy giá trị đạo đức, văn hóa và nguồn lực của tôn giáo vào xây dựng đời sống văn hóa tại thành phố Cần Thơ”
[3] Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. I, tr. 171
[4] Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Sđd, tr. 144
[5] Như: bếp ăn tình thương, phòng thuốc phước thiện, xe cứu thương miễn phí, xây dựng nhà tình thương, tình nghĩa, nhà đại đoàn kết; xây cầu, làm đường nông thôn; tích cực đi đầu trong công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19…
[8] Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Cần Thơ lần thứ XIV nhiệm kỳ 2020 - 2025, Cần Thơ, 2020, tr.23