Những kết quả nổi bật và bài học kinh nghệm trong đổi mới công tác dư luận xã hội

Trước diễn biến phức tạp của tình hình khu vực và thế giới; kinh tế thế giới phục hồi và phát triển theo xu hướng đa cực; tác động mạnh mẽ của phát triển khoa học và công nghệ đến các mặt kinh tế, văn hoá, xã hội; cạnh tranh thương mại giữa một số nền kinh tế lớn căng thẳng; biến động chính trị và xung đột xảy ra nhiều nơi; diễn biến căng thẳng ở Biển Đông đe doạ hoà bình, ổn định trong khu vực. Đặc biệt, vào năm 2020 đại dịch Covid-19 chưa từng có trong lịch sử đã xảy ra trên toàn cầu ảnh hưởng rất nghiêm trọng, làm kinh tế thế giới rơi vào tình trạng suy thoái, hậu quả kéo dài đến nhiều năm qua. Những khó khăn, hạn chế của nền kinh tế đã ảnh hưởng không nhỏ đến phát triển kinh tế, xã hội và bảo vệ môi trường; tác động của biến đổi khí hậu ngày càng mạnh, các loại dịch bệnh xảy ra, đặc biệt là đại dịch Covid-19, ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến tình hình phát triển kinh tế - xã hội, thiệt hại đến sản xuất và đời sống của Nhân dân đã tác động trực tiếp đến tư tưởng, tâm trạng của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân; đây cũng là một trong những nguyên nhân tác động đến công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội.

Trên cơ sở bám sát hướng dẫn của Viện Dư luận xã hội, Ban Tuyên giáo Trung ương và sự chỉ đạo của Thường trực Thành ủy, Ban Tuyên giáo Thành ủy Cần Thơ đã triển khai thực hiện quyết liệt nhiệm vụ được giao đúng yêu cầu, đạt kế hoạch đề ra; góp phần tích cực giữ vững ổn định tư tưởng, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và Nhân dân vào sự lãnh đạo, quản lý, điều hành của chính quyền, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.

Tích cực nắm bắt, tập hợp, phản ánh và định hướng dư luận xã hội

Xác định tầm quan trọng của công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên nhằm phục vụ cho công tác lãnh đạo của cấp ủy và điều hành của chính quyền các cấp; nhất là giải quyết những vấn đề bức xúc liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của cán bộ, đảng viên và quần chúng Nhân dân. Vì thế, lực lượng Tổ cộng tác viên dư luận xã hội trên địa bàn luôn được quan tâm xây dựng, củng cố, kiện toàn; đa số thành viên của Tổ cộng tác viên dư luận xã hội các cấp là những đồng chí đại diện cho các ngành, đoàn thể và các giai tầng trong xã hội; định kỳ hàng năm, Ban Tuyên giáo Thành ủy thực hiện việc củng cố, kiện toàn Tổ cộng tác viên dư luận xã hội cấp thành phố. Đến nay, thành phố có 2.895 cộng tác viên dư luận xã hội các cấp. Đồng thời, thực hiện chi trả chế độ cho cộng tác viên dư luận xã hội cấp thành phố và cấp quận, huyện (tương dương) đảm bảo đầy đủ, đúng quy định tài chính hiện hành theo Hướng dẫn của số 167-HD/BTGTW ngày 26/12/2015 của Ban Tuyên giáo Trung ương về “thực hiện Kết luận số 100-KL/TW ngày 18/8/2014 của Ban Bí thư về việc “đổi mới và nâng cao chất lượng công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội”.

Thông qua những việc làm thiết thực, cụ thể, đa dạng hóa cách thức nắm bắt, tổng hợp tình hình, đội ngũ cộng tác viên đã tích cực, nhanh nhạy và chủ động hơn trong việc nắm bắt, tập hợp, thông tin, phản ánh kịp thời tình hình dư luận trong nước và quốc tế; nhất là về các vấn đề, các sự kiện có tính thời sự cùng với các sự vụ, sự việc nổi bật được dư luận quan tâm. Từ đó, nhiều vấn đề nóng, nhạy cảm và vụ việc bức xúc, nổi cộm tại địa phương, đơn vị được công chúng quan tâm đã kịp thời phản ánh đến cấp ủy. Nhất là đối với các tình huống có nguy cơ phát sinh thành điểm nóng tại địa phương, đơn vị được các cấp ủy và cộng tác viên dư luận xã hội các cấp quan tâm dự báo tình hình có thể xảy ra; đồng thời, xây dựng giải pháp, xử lý tình huống và kịp thời định hướng dư luận trước những vấn đề mang tính phức tạp.
Bên cạnh đó, đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội chủ động tham gia đẩy mạnh công tác tuyên truyền như: đăng tải, chia sẻ, lan tỏa những thông tin tích cực trên các trang cá nhân (Facebook, Zalo…) và tham gia đấu tranh, phản bác những luận điệu tuyên truyền xuyên tạc của các thế lực thù địch nhằm chống phá Đảng và Nhà nước. Công tác phối hợp giữa Ban Tuyên giáo các cấp với các cơ quan, đơn vị có liên quan ngày càng đi vào nền nếp, chiều sâu, có hiệu quả sát với thực tiễn địa phương, đơn vị. Các cơ quan nhà nước các cấp trong thành phố chủ động, kịp thời đề xuất nội dung, cung cấp thông tin cho Ban Tuyên giáo Thành ủy tham mưu chỉ đạo, định hướng tuyên truyền thường xuyên nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, các dự án lớn, trọng điểm của thành phố…; tham mưu, đề xuất về phương án thông tin, tuyên truyền trước, trong và sau khi xử lý, giải quyết vụ việc, vấn đề nổi cộm, Nhân dân quan tâm.

Trong năm 2023, đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội các cấp tích cực nắm bắt, tập hợp, phân tích, xử lý, phản ánh, dự báo tình hình dư luận xã hội kịp thời tại địa phương, cơ quan, đơn vị và báo cáo định kỳ hàng tháng về Ban Tuyên giáo Thành ủy hoặc phản ánh nhanh qua điện thoại, Email, Zalo, Facebook,… Nổi bật là, cộng tác viên dư luận xã hội tích cực thực hiện báo cáo nhanh tình hình dư luận xã hội chung quanh các vấn đề như: sự kiện Tổng thống Mỹ Joe Biden đến thăm nước Việt Nam từ ngày 10 đến ngày 11/9/2023 theo lời mời của Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng; công tác chuẩn bị và tổ chức khai giảng năm học mới 2023-2024; tình hình dư luận trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân trên địa bàn thành phố Cần Thơ chung quanh các vấn đề về việc tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội đảng bộ các cấp sau nửa nhiệm kỳ 2020-2025; việc nghiên cứu, học tập, quán triệt Nghị quyết Trung ương 5, 6 khóa XIII; việc triển khai công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức của địa phương, đơn vị trong thời gian qua;…

Chủ động đổi mới công tác thăm dò dư luận xã hội

Ban Tuyên giáo Thành ủy chủ động trong việc đổi mới nâng cao chất lượng các cuộc điều tra, thăm dò dư luận xã hội trên địa bàn; cụ thể là mở rộng thành phần, đối tượng tham gia, nhằm góp phần phục vụ hiệu quả trong việc thu thập thông tin, tổng hợp, phân tích các ý kiến đánh giá, nhận định của Nhân dân và cụ thể hóa những đề xuất giải pháp trong từng cuộc điều tra. Việc đổi mới phương thức điều tra dư luận xã hội từ hình thức trực tiếp sang hình thức trực tuyến, cụ thể là triển khai khảo sát dư luận xã hội phục vụ Tổng kết công tác tuyên giáo Cần Thơ năm 2022 và phục vụ cho Hội nghị sơ kết công tác phối hợp tuyên truyền biển, đảo, biên giới năm 2023 bằng hình thức trực tuyến (qua điện thoại, Zalo) tại các đơn vị, địa phương trên địa bàn thành phố, với 1.254 lượt tham gia khảo sát (có báo cáo riêng).

Ngoài ra, Ban Tuyên giáo Thành ủy phối hợp cùng Viện Dư luận xã hội, Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức triển khai 07 cuộc điều tra trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân trên địa bàn thành phố, cụ thể như: cuộc điều tra về Chương trình giáo dục phổ thông 2018 và sách giáo khoa mới trên địa bàn thành phố Cần Thơ; về Chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới; kết quả 15 năm thực hiện Nghị quyết số 23-NQ-/TW về “Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới”; về công tác đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ trên môi trường mạng xã hội; về tình hình kinh tế - xã hội trong 6 tháng đầu năm 2023; về kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới; về kết quả hai năm rưỡi thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân,… với số lượng là 1.095 phiếu.

Chú trọng công tác bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ và nghiên cứu khoa học

Cùng với việc tích cực nắm bắt, tập hợp, phản ánh và định hướng dư luận xã hội, Ban Tuyên giáo Thành ủy Cần Thơ quan tâm việc tổ chức tập huấn nghiệp vụ về công tác dư luận xã hội, nhằm góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác dư luận xã hội trên địa bàn thành phố. Cụ thể là, tháng 8/2023 Ban Tuyên giáo Thành ủy đã tổ chức “Tập huấn nghiệp vụ tuyên truyền miệng, thông tin công tác Tuyên giáo - Dư luận xã hội” năm 2023 với số lượng là 98 đồng chí, cán bộ làm công tác tuyên truyền miệng và công tác dư luận xã hội các cấp. Lớp tập huấn đã góp phần cung cấp kiến thức về chuyên môn, nghiệp vụ; nhất là các kỹ năng nắm bắt, tổng hợp, phân tích, dự báo và định hướng dư luận xã hội cho cán bộ từ thành phố đến cơ sở.

Một số kinh nghiệm thực tiễn của công tác dư luận xã hội

Nhờ tích cực sáng tạo và có nhiều giải pháp, việc làm thiết thực trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới và nâng cao chất lượng điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội; từ đó, Ban Tuyên giáo Thành ủy Cần Thơ đã rút ra một số kinh nghiệm thực tiễn sau đây:

Một là, quán triệt và thực hiện nghiêm túc các nội dung theo tinh thần Kết luận 100-KL/TW của Ban Bí thư và Hướng dẫn số 167-HD/BTGTW của Ban Tuyên giáo Trung ương; xác định công tác công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội là công việc quan trọng và rất cần thiết trong quá trình xây dựng, ban hành, tổ chức thực hiện, đánh giá kết quả thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và địa phương.

Hai là, củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội các cấp; vận dụng và đa dạng hóa hình thức, phương pháp nắm bắt, tổng hợp tình hình dư luận xã hội; nâng cao chất lượng dự báo tình hình; đề xuất, kiến nghị, tham mưu cấp ủy kịp thời định hướng dư luận về vấn đề có liên quan đến xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị, việc thực hiện các chỉ tiêu nhiệm vụ về phát triển kinh tế - xã hội, những vấn đề, sự kiện được Nhân dân quan tâm.

Ba là, duy trì tốt việc tổ chức Hội nghị giao ban an ninh tư tưởng hàng tháng, kịp thời nắm bắt diễn biến tâm trạng, dư luận xã hội qua phản ánh từ các ngành, địa phương đơn vị, phục vụ sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền và công tác thông tin tuyên truyền, định hướng dư luận xã hội.

Bốn là, tăng cường bồi dưỡng kiến thức, chuyên môn, nghiệp vụ, bản lĩnh cho đội ngũ cộng tác viên; tích cực đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên các trang, mạng xã hội; định hướng và hình thành dư luận xã hội tích cực góp phần thực hiện tốt các chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, của Nhà nước và chính quyền địa phương.

Năm là, chủ động đổi mới phương thức điều tra dư luận xã hội từ hình thức trực tiếp sang hình thức trực tuyến giúp, góp phần phục vụ hiệu quả trong việc thu thập thông tin, tổng hợp, phân tích các ý kiến đánh giá, nhận định của Nhân dân và cụ thể hóa những đề xuất giải pháp tham mưu cấp ủy trong từng cuộc điều tra.