Liên hiệp Hội là nơi tập hợp đội ngũ trí thức phục vụ phát triển kinh tế - xã hội thành phố. Ảnh minh họa: PV.
Kết quả kiện toàn tổ chức và hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố
Một là, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố.
Trong thời gian qua, các cấp ủy đảng, nhất là Thường trực Thành ủy đã quan tâm, có nhiều ý kiến chỉ đạo đối với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật. Cụ thể, Ban Thường vụ Thành ủy ban hành Công văn số 281-CV/TU ngày 06/10/2021 về “Điều chỉnh, bổ sung một số nội dung về phân công theo dõi, chỉ đạo công tác hội” nhằm tạo điều kiện tốt nhất trong công tác hoạt động của các hội có đông trí thức tham gia. Công văn số 1143-CV/TU ngày 28/11/2024 Ban Thường vụ Thành ủy Cần Thơ về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật”, trong đó, yêu cầu cấp ủy đảng, cụ thể là Ban cán sự Đảng Ủy ban nhân dân thành phố (nay là Đảng ủy Ủy ban nhân dân thành phố) chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương, căn cứ chức năng, nhiệm vụ và điều kiện cụ thể của thành phố, tiếp tục rà soát, bổ sung, hoàn thiện các chính sách liên quan đến hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố; tạo điều kiện thuận lợi để các tổ chức thành viên của Liên hiệp Hội hoạt động, nhằm thu hút, tập hợp, đoàn kết trí thức, phát triển tổ chức, phát triển hội viên, phát huy vai trò của đội ngũ trí thức đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn hiện nay.
Hai là, kết quả thực hiện các mục tiêu của Chỉ thị số 42-CT/TW.
Trên cơ sở sự chỉ đạo của Trung ương, Thành ủy Cần Thơ và Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ, Liên hiệp Hội tăng cường tổ chức và củng cố các hội thành viên, xây dựng và phát triển các Hội thành viên chuyên ngành, góp phần nâng cao vai trò và vị thế của Liên hiệp Hội; thường xuyên tổ chức các hội thảo, tọa đàm khoa học để trao đổi, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và cập nhật các tiến bộ khoa học công nghệ. Đồng thời, các hoạt động này cũng là cơ hội để Liên hiệp thúc đẩy mối quan hệ hợp tác với các Hội thành viên, sở, ban ngành, viện trường; khuyến khích các sáng kiến, đổi mới sáng tạo thông qua các hoạt động tổ chức các Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng thành phố Cần Thơ (gọi tắt là Cuộc thi), Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật thành phố Cần Thơ (gọi tắt là Hội thi). Các hoạt động này khuyến khích các cá nhân, tổ chức nghiên cứu và ứng dụng các giải pháp sáng tạo vào thực tế. Định kỳ, Cần Thơ tổ chức họp mặt và tôn vinh các nhà khoa học, trí thức với 49 nhà khoa học, trí thức tiêu biểu nhân dịp đầu xuân năm mới (từ năm 2019 đến nay). Bên cạnh đó, thành phố cũng đề xuất tôn vinh 04 trí thức của thành phố Cần Thơ được vinh danh tại Lễ tôn vinh trí thức Khoa học và Công nghệ tiêu biểu toàn quốc
[3]… nhằm tập hợp, đoàn kết và phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ.
Cùng với đó, thành phố đưa khoa học và công nghệ trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Đơn cử như trong năm 2024 đã tổ chức hội nghị “Lấy ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học đóng góp cho dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật; dự án Luật Công nghiệp công nghệ số; dự án Luật Hóa chất (sửa đổi)”; Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đã tiếp nhận 06 khiếu nại (với tổng trị giá trên 2,6 tỷ đồng)
[4]… Là những việc làm cụ thể, thiết thực mà Hội đã và đang thực hiện để góp phần đưa khoa học và công nghệ trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
Ba là, tiếp tục củng cố, kiện toàn và phát triển tổ chức Liên hiệp các Hội Khoa học và và Kỹ thuật thành phố.
Tính từ thời điểm được thành lập năm 1996
[5] đến nay, Liên hiệp Hội đã qua 06 lần Đại hội là nơi tập hợp đội ngũ trí thức phục vụ phát triển kinh tế - xã hội thành phố. Liên hiệp Hội có 16 hội thành viên, với trên 9.000 hội viên, số người có trình độ trên Đại học là 1.073 người (chiếm tỷ lệ gần 12% tổng số hội viên). Trong đó có 06 giáo sư, tiến sĩ; 46 phó giáo sư tiến sĩ; 220 người có trình độ tiến sĩ và tương đương; 801 người có trình độ thạc sĩ và tương đương, và 02 đơn vị trực thuộc (Trung tâm dịch vụ khoa học và công nghệ Cần Thơ, Câu lạc bộ hợp tác quốc tế)
; đồng thời, từ năm 2010 đến nay, Liên hiệp Hội và các Hội thành viên đã tổ chức trên 650 hội thảo khoa học, tập huấn, phổ biến kiến thức cho trên 100.000 lượt người tham dự; Trang thông tin điện tử của Liên hiệp Hội tuyên truyền ngày càng hiệu quả thu hút ngày càng nhiều người quan tâm theo dõi
[6]. Đặc biệt, sau khi Bộ Chính trị ra Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 16/4/2010 về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, trong đó khẳng định Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật là tổ chức chính trị - xã hội, đại diện cho trí thức khoa học và công nghệ dưới sự lãnh đạo của Đảng thì Liên hiệp Hội Việt Nam nói chung và Liên hiệp Hội Cần Thơ nói riêng ngày càng nâng cao vị thế, uy tín, tổ chức ngày càng được củng cố.
Bốn là, thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ và giải pháp trong Kết luận số 93-KL/TW.
Theo đó, Ðảng đoàn Liên hiệp Hội tiếp tục đổi mới nội dung, phương pháp công tác, chỉ đạo hoạt động Liên hiệp Hội phù hợp trong tình hình mới; tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, phát huy dân chủ, bảo đảm kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động của Liên hiệp Hội và các tổ chức thành viên. Quan tâm củng cố, kiện toàn tổ chức, phát triển hội viên; thực hiện tốt chức năng tập hợp, đoàn kết đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ, các chuyên gia giỏi, tâm huyết, chủ động tham mưu, đề xuất cho thành phố những vấn đề lớn về phát triển kinh tế - xã hội. Tổ chức nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, chuyển giao các tiến bộ khoa học và công nghệ vào sản xuất, đời sống. Liên hiệp Hội đã tiến hành kiện toàn cơ cấu tổ chức, điều chỉnh bộ máy hoạt động sao cho phù hợp với tình hình thực tế và yêu cầu công tác quản lý, giúp nâng cao hiệu quả công việc và đảm bảo tính linh hoạt trong việc triển khai các hoạt động. Thực hiện các chương trình đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý của Liên hiệp Hội, nhằm tạo ra một lực lượng khoa học công nghệ mạnh mẽ, đáp ứng yêu cầu công việc ngày càng cao.
Ngoài ra, Liên hiệp Hội đẩy mạnh hoạt động tư vấn, phản biện đối với các chính sách, dự án, chương trình lớn của thành phố, đóng góp ý kiến về các vấn đề khoa học công nghệ trong phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời, Liên hiệp Hội mở rộng các kênh hợp tác quốc tế thông qua Câu lạc bộ hợp tác quốc tế, đã giúp Liên hiệp Hội nâng cao trình độ chuyên môn, chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ các sáng kiến đổi mới sáng tạo. Cụ thể, Liên hiệp Hội Cần Thơ làm việc với Quỹ quốc tế Bảo vệ thiên nhiên (WWF) – Văn phòng tại thành phố Cần Thơ về chương trình hợp tác “Tiếp cận tài chính xanh từ quỹ khí hậu và phát triển Hà Lan (DFCD). Mục tiêu dự án: Kết nối, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển dự án đầu tư thích ứng với biến đổi khí hậu, để tiếp cận thành công nguồn tài chính xanh từ quỹ DFCD; thời gian thực hiện 12 tháng, bắt đầu thực hiện năm 2025; hiện dự án đang trong thời gian làm hồ sơ tiếp nhận.
[7]
Một số nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới
Thời gian qua, Liên hiệp Hội từng buớc được nâng lên và phát triển. Tuy nhiên, về thể chế chưa xác định rõ ràng về vai trò, chức năng và nguồn lực của Liên hiệp Hội, nên còn nhiều hạn chế cần khắc phục. Thành phố chưa thực sự phát huy tiềm năng đội ngũ trí thức, mặc dù có đội ngũ trí thức khá đông đảo, nhưng Liên hiệp Hội chưa khai thác hết tiềm năng này trong việc tham gia vào các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể của Chỉ thị số 42-CT/TW và Kết luận số 93-KL/TW. Chưa huy động được sự đóng góp có hiệu quả cao của đội ngũ trí thức thành phố. Do đó, để tiếp tục phát huy vị trí, vai trò của Liên hiệp Hội trong tình hình mới hiện nay, cần quan tâm thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm như:
Một là, quán triệt tư duy đổi mới, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với xây dựng và phát triển Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố. Theo đó, thành phố tiếp tục nâng cao nhận thức của các cấp uỷ Đảng về vai trò, vị trí của Liên hiệp Hội trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước thông qua công tác tập hợp trí thức quán triệt chính trị tư tưởng, an tâm tin tưởng vào đường lối đổi mới của đất nước; các cấp ủy đảng, chính quyền tin tưởng tạo điều kiện tôn vinh và phát huy vai trò đóng góp của đội ngũ trí thức, nhà khoa học; thực hiện tốt hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội.
Hai là, tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố. Trên cơ sở hoàn thiện bộ máy tổ chức Liên hiệp Hội để thực hiện những nhiệm vụ chủ yếu mà Đảng, Nhà nước giao cho Liên hiệp Hội như: (1) Tập hợp, đoàn kết ngày càng đông đảo và phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ thành phố. Tăng cường mối quan hệ giữa trí thức khoa học và công nghệ với Đảng và Nhà nước; (2) Tổ chức quán triệt có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Đảng và Nhà nước phù hợp với đối tượng trí thức. Thực hiện công tác giáo dục chính trị tư tưởng giúp trí thức khoa học và công nghệ nhận thức sâu sắc trách nhiệm của mình đối với đất nước, dân tộc; (3) Đề xuất tham mưu cho Đảng và Nhà nước những vấn đề lớn về đường lối, chủ trương, chính sách phát triển đất nước, nhất là về khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, chính sách đối với trí thức.
Ba là, rà soát, hoàn thiện thể chế hoá, sửa đổi, bổ sung, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố. Thông qua việc đề xuất xây dựng các cơ chế, chính sách phù hợp, tạo điều kiện để Liên hiệp Hội thành phố và các hội chuyên ngành phát triển và hoạt động hiệu quả; tăng cường việc thực hiện các quy định pháp lý liên quan đến hoạt động khoa học công nghệ, đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho các tổ chức, hội viên là trí thức và nhà khoa học.
Bốn là, tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố; tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động các Hội chuyên ngành trong tình hình mới. Từ việc nâng cao hiệu quả các hoạt động của Liên hiệp Hội, đặc biệt là trong việc gắn kết các Hội thành viên; tổ chức các cuộc hội thảo khoa học, diễn đàn chuyên đề, qua đó tạo cơ hội cho các nhà khoa học trong thành phố trao đổi, hợp tác, thúc đẩy sáng tạo và ứng dụng khoa học vào các lĩnh vực trọng điểm của địa phương. Đến tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của đội ngũ trí thức; tuyên truyền về những tấm gương trí thức, nhà khoa học điển hình, tiêu biểu, có nhiều đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển của thành phố.
--------------------------
[1] Huyện Cờ Đỏ, Huyện Phong Điền triển khai quán triệt trong đội ngũ cán bộ, đảng viên đạt trên 98% dự học; Huyện Thới Lai triển khai quán triệt đạt 98,34% đội ngũ cán bộ, đảng viên dự học…
[2] (1) Huyện Vĩnh Thạnh, đã triển khai quán triệt tuyên truyền được 57 cuộc với 7.340 lượt cán bộ, đảng viên, hội viên và Nhân dân tham gia; (2) Quận Ninh Kiều, đã tổ chức 668 cuộc, có 56.788 lượt cán bộ, đảng viên, hội viên và Nhân dân tham gia; (3) Quận Ô Môn, đã triển khai quán triệt tuyên truyền được 64 cuộc với 5.021 lượt cán bộ, đảng viên, hội viên và Nhân dân tham gia; (4) Quận Thốt Nốt, đã tổ chức 51 cuộc, có 5.236 lượt cán bộ, đảng viên, hội viên và Nhân dân tham gia; (5) Huyện Cờ Đỏ, đã triển khai quán triệt tuyên truyền được 53 cuộc với 15.720 lượt cán bộ, đảng viên, hội viên và Nhân dân tham gia; (6) Huyện Phong Điền, đã triển khai quán triệt tuyên truyền được 112 cuộc với 10.640 lượt cán bộ, đảng viên, hội viên và Nhân dân tham gia; (7) Quận Bình Thủy, đã tổ chức 145 cuộc, có 8.370 lượt cán bộ, đảng viên, hội viên và Nhân dân tham gia; (8) Huyện Thới Lai, đã triển khai quán triệt tuyên truyền được 249 cuộc với 4.375 lượt cán bộ, đảng viên, hội viên và Nhân dân tham gia.
[3] [4] [6] [7] Ban Thường vụ Thành ủy, Báo cáo số 654-BC/TU ngày 4/2025 về Tổng kết 15 năm thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 16/4/2010 của Bộ Chính trị khóa X về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước (viết tắt là Chỉ thị số 42-CT/TW); sơ kết 05 năm thực hiện Kết luận số 93-KL/TW ngày 20/11/2020 của Ban Bí thư khóa XII “Về việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 16/4/2010 của Bộ Chính trị khóa X về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”, Cần Thơ 2025, tr.6, tr.7, tr.7-9, tr.12.
[5] Liên hiệp Hội được thành lập theo Quyết định số 977/QĐ.CT.TCCB ngày 31/05/1996 của Ủy ban nhân dân tỉnh Cần Thơ, nay là thành phố Cần Thơ.