Tháng 8-1942, Nguyễn Ái Quốc lấy tên Hồ Chí Minh với danh nghĩa là đại biểu của Việt Nam độc lập đồng minh và Phân bộ quốc tế phản xâm lược của Việt Nam sang Trung Quốc công tác. Khi đến Túc Vinh, Quảng Tây, Người bị chính quyền Tưởng Giới Thạch bắt giam vô cớ. 13 tháng Người bị giam cầm đầy gian nan, cực khổ, trải qua 18 nhà lao của 13 huyện thuộc tỉnh Quảng Tây. Trong những tháng ngày đó, Người đã sáng tác tập thơ “Ngục trung nhật ký”, gồm 133 bài, viết bằng chữ Hán.
Bản dịch “Nhật ký trong tù” được tập thể dịch giả Viện Văn học chuyển ngữ, xuất bản năm 1960. Ít năm sau, nhà thơ, học giả Quách Tấn có được tập thơ của Bác và bắt đầu phỏng dịch. Tập di cảo này đã được thân nhân nhà thơ Quách Tấn gửi nhà sử học Dương Trung Quốc sau khi nhà thơ qua đời.
Đặng Vĩnh Lộc